Başkan Murat Arnik esnafın sorunlarını TBMM’de görüştü

Eskişehir Gastronomi Derneği Başkanı Murat Arnik, belediyelerin yiyecek içecek işletmelerinden talep ettiği yüksek katı atık tebligat bedellerini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı.

 Eskişehir Gastronomi Derneği Başkanı Murat Arnik, Atıksu, Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik 2010 yılında resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiğini ancak Temizlik ve katı atık hizmeti belediyelerin asli görevi olduğunu belirterek 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Mükerrer 44’üncü maddesi hükmü gereğince alınan çevre temizlik vergisi toplam sistem maliyetinden çıkartılması gerektiğini belirtti.

  Ayrıca katı atık idareleri ‘hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacak her abone ile karşılıklı sözleşme yapmakla yükümlüdürler’ ibaresi varken bu ödeme tebligatlarının yasanın hangi boşluğu ile yapıldığını, işletmelerin katı atığı olup olmamasına bakılmaksızın tüm işetmelerden aynı veya birbirinden daha yüksek ücret alınması ise bir başka sorunu birlikte getireceğini ifade eden Başkan Arnik, “Belediyelerin katı atık bedelleri yiyecek içecek işletmelerindeki esnafımızı isyan ettirdi” diyerek, konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Ekonomi İşleri Başkanı Nihat Zeybekci, AK Parti Ekonomi İşleri Başkan Yardımcısı ve eski Ticaret Bakanı Cenap Aşçı, Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Sayın Taha Enes Şener, CHP Genel Başkanvekili ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, MHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Erkan Akçay ve DEVA Partisi Genel Başkanı, Eski Ekonomi Bakanı Ali Babacan ile Ankara’da yaptığı görüşmeler ile gündeme taşıdı.

 “3 milyon yakın esnaf ve sanatkar teşkilatı her yerde sahipsiz olduğu için 2010 yılında Katı Atık Vergisi Kanunu çıkaran siyasi irade 2025 yılında bu kadar önemli bir konuyu mecliste çözmelidir. Esnaf teşkilatı her yerde olgu gibi yerelde de sahipsiz olduğu için, ihtisas odalarının başındaki yetkililerin sessiz kaldığını katı atık vergisi kanununu çıkaran siyasi iradenin ve mecliste grubu bulunan siyasi partilerin acilen bu konuyu Meclis’te çözmelidir” diyen Arnik, esnaf ve sanatkârların ülkemizin ekonomik ve toplumsal hayatında vazgeçilmez bir öneme sahip olduğunu vurguladı. Murat Arnik, “Adaletli, ölçülebilir ve sürdürülebilir bir sistem kurulmalı esnaf ve sanatkârların, aileleri ve çalışanlarıyla birlikte değerlendirildiğinde, ülke nüfusunun beşte birini oluşturuyor. Esnaf ve sanatkarın sahipsiz olduğunu bu kadar önemli bir konu gündemdeyken esnaf çare ararken kafasını kuma gömenleri kınayarak bu esnaf size bunun hesabını illaki soracaktır” şeklinde konuştu.

 Esnafın sırtına binen bu yük, vicdanları yaralıyor!

 Esnafın her geçen gün artan yüklerle karşılaştığını kaydeden Başkan Arnik, şunları söyledi: “Elektrik, doğalgaz, kira, vergi, stopaj, yüksek komisyon bedelleri şimdi de ‘katı atık bedeli’ adı altında tahsil edilen vergiler esnafı nefessiz bırakıyor. Belediyeler hizmet üretmek için kaynak arayışında olabilir, fakat bunu yüksek astronomik rakamlarla sadece esnafın üzerinden yapmak vicdana da akla da sığmaz,” dedi. Katı atık vergisinin yasal dayanağının olması, vicdani dayanağı olduğu anlamına gelmez Çifte Vergilendirme hukuka aykırıdır.” 

 Esgastroder Başkanı Arnik, tüm siyasi parti başkan vekillerine yapmış olduğu ziyarette konuyu siyasi partilerin temsilcilerine çözüm öneri ile sundu.

Arnik, “Mevzuatın gözden geçirilmesini ve çifte vergilendirme hukuka aykırıdır. Atık miktarına dayalı ve adil tarife sistemi kurulmalıdır. Sağlıklı veri toplama sistemlerinin kurulmasını karşılanabilirlik ve ekonomik durumların dikkate alınması gibi çözüm önerilerimizi içeren dosyalar siyasi temsilcilere ve yetkililere bizzat sunularak katı atık vergisi kanunu çıkaran siyasi irade bu konuyu çözmelidir. Hesap sorma öde vergisi eşittir katı atık bedeli freni kopmuş ek bir vergi yüküdür. Bu işin yasal boşluğu ile sadece ödeme tebligatı yollamak sadece günü kurtarmak olur. Sayıştay, belediyelere Atıksu, Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik kapsamında ‘Bu geliri niye tahsil etmiyorsunuz?’ diye rapor yazınca, belediyeler harekete geçmiş. Gelir kaybı gerekçesiyle esnafa yönelmişler. Doğru, belediyelerin çöp toplama gibi ciddi bir hizmet yükü var bu işin araç-gereç, personel, bakım gibi maliyetleri var. Ancak bu yükü sadece esnafa yıkmak çözüm değil. Üstelik bir taraftan çevre temizlik vergisi zaten ödeniyorken, işyerlerinde suyu iki kat fazla öderken aynı konuya dair ikinci, hatta üçüncü isim ile bir tahsilatın gündeme getirilmesi adaletsizliktir.” diye konuştu.

 Eskişehir Gastrononomi Derneği Başkanı Murat Arnik, özellikle esnaf ve sanatkârlarımızın, atık miktarları ve ekonomik kapasiteleri göz önüne alındığında adil olmayan bir yükle karşılaştıklarını, sonucunda da “fahiş ek bir vergi yükü” tespiti yapıldığını ileri sürdü. 

 Sorunlara çare bulunması gerektiğine dikkat çeken Arnik, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünce yayımlanan Evsel Katı Atık Tarifelerinin Belirlenmesine Yönelik Kılavuzda “Tam maliyet belirlenmesinde mükerrer hesaplama olmaması için; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Mükerrer 44’üncü maddesi hükmü gereğince alınan çevre temizlik vergisi toplam sistem maliyetinden çıkartılmalıdır. Verilen aynı hizmet için birden fazla bedel alınamaz” şeklinde belirtildiğine dikkat çekti.

“Çifte vergilendirmenin önlenmesi açısından belediye meclisleri tarafından katı atık bertaraf ücreti belirlenirken, katı atık bertarafı için yapılan toplam harcamalardan ödenen çevre temizlik vergisinin mahsup edileceği öngörülmüştür” diye Arnik, şunları söyledi:

“‘Atıksu altyapı yönetimleri ve/veya evsel katı atık idareleri hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacak her abone karşılıklı sözleşme yapmakla yükümlüdürler.’ düzenlemesine yer verilmiştir. hizmeti alan gerçek ve tüzel kişilerin aldıkları bu hizmete karşılık olarak abone olması gerektiği ve her abonenin de katı atık hizmetlerinin görülmesine ilişkin karşılıklı sözleşme yapma yükümlülüğünün bulunduğu ortaya konmuştur. Bununla birlikte katı atık bertaraf ücretinin belediye meclisleri tarafından belirlenmesinin verginin yasallığı ilkesi açısından da değerlendirilmesinde fayda vardır. Verginin yasallığı ilkesi bizzat Anayasamızda düzenlenmiş olup “Vergi ödevi” başlıklı Anayasa m.73’e göre; “Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla koyulur, değiştirilir veya kaldırılır.” İlgili madde kapsamında değerlendirildiğinde katı atık bertaraf ücretinin vergi benzeri mali yükümlülük sınıfında olduğu bariz olup verginin yasallığı ilkesi gereğince kanunla getirilmesi gerekmektedir, ancak ilgili ücreti belirleme yetkisi belediye meclislerine verilmiş olup işbu husus Anayasa ile bizzat güvence altına alınan verginin yasallığı ilkesine aykırılık teşkil etmektedir.”

 Beklenen çözümlere değinen Arnik, “Bu kapsamda Vergi benzeri mali yükümlülüklerin yasa ile konulup, değiştirilip veya kaldırılacağına yönelik anayasal güvencenin ilan ve reklam vergisindeki iptal nedenini oluşturduğu gibi, katı atık bertaraf ücretinin belediye meclislerince belirlenmesinde de iptal nedeni teşkil edebileceğinin kabulü gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi daha önce belediyelere tanınan tarife belirleme yetkisini iptal etti. Aynı iptal gerekçelerinin katı atık ve atık su tarifeleri için de geçerlidir. Mevcut uygulamaların hukuki temellere aykırı ve büyük bir kesimi mağdur etti. Esnaf ve sanatkâr işyerlerinin yaşadığı bu soruna çare bulunmalıdır.” şeklinde konuştu.