Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen, 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan, Türkiye’nin bağımsız ve egemen bir devlet olarak tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yıl dönümü dolayısıyla bir mesaj yayımladı.
Başkan Büyükerşen mesajında şu görüşlere yer verdi: “Lozan Barış Antlaşması, Ulusal Kurtuluş Savaşımızın Cumhuriyet’in ilanından önceki son halkasıdır. Bu antlaşma 19 Mayıs 1919’da Atatürk ve silah arkadaşlarının Samsun’a ayak basmalarıyla başlayan Kurtuluş mücadelesinin masa başında tüm dünyaya kabul ettirilmesidir. İsmet İnönü başkanlığındaki bir heyet tarafından yürütülen görüşmeler, arada birkaç kere kesintiye uğramakla birlikte yaklaşık 9 ay sürmüş, Türkiye Heyeti, hedefleri büyük ölçüde gerçekleşmiştir. Misak-ı Milli sınırları Fransızlarla yapılan Ankara Antlaşmasında olduğu şekliyle belirlenmiş, Ege Adaları ve Trakya sınırı çözümlenmiştir. Lozan Antlaşması tarafların kendi ülkelerindeki Meclislerinde kabul edilmesi gerektiği için 6 Ağustos 1924 tarihinde resmen yürürlüğe girmiştir.
Ancak son yıllarda Lozan Barış Antlaşması ne yazık ki zaman zaman bağlamından uzak tartışmaların konusu haline getirilmekte, tarihi gerçeklerle bağdaşmayan bir takım gerekçelerle değersizleştirilmeye çalışılmaktadır. Oysa her olay gerçekleştiği dönem içinde ve o dönemdeki koşullar göz önüne alınarak değerlendirilmelidir. Türkiye o dönemde, Balkan Savaşları ile başlayan, 1. Dünya Savaşı ile süren ve Kurtuluş Savaşı ile biten uzun bir dönem yaşamıştır. Osmanlı Devleti yıkılmış, Anadolu işgal edilmiştir. Türk halkı yorgundur. İşte o koşullar sonucu kazanılan Kurtuluş Savaşı sonucunda Avrupa Devletleri artık Türkiye’yi ve TBMM Hükümetini görmezden gelmenin mümkün olmadığını anlamış ve bizzat kendileri Türkiye’yi Lozan’a davet etmişlerdir. Bu hususlar göz önüne alındığında, üzerinden bir asır geçmesine rağmen Lozan Barış Antlaşması’nın ne kadar değerli ve önemli olduğu bir kez daha anlaşılacaktır.
Bu düşünceler ışığında Lozan Barış Antlaşmasının 100. yıl dönümünü kutluyor, Atatürk ve kahraman silah arkadaşlarının huzurunda saygı ve minnetle eğiliyorum.”
